Młodzieżowy Dom Kultury
im. Heleny Stadnickiej
w Radomiu

Program Wychowawczy
Młodzieżowego Domu Kultury im. Heleny Stadnickiej w Radomiu

Podstawa Prawna

Program Wychowawczy MDK w Radomiu został oparty na następujących podstawach Prawnych:

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej

Art.48 ust.1, Art. 53.ust.3, Art 53 ust.4, Art. 70 ust. 1, Art. 70 ust. 4, Art 72 ust. 1

Konwencja o Prawach Dziecka Narodów zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. Art. 13

Ustawa z dn. 07. 09.1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Duz. Z 2015 r. poz.2156 ze zmianami)

Rozporządzenie MEN z dn. 27.08.2012r. W sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ze zmianami.

Rozporządzenie MEN z dnia 18.08.2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałaniu narkomanii.

Wstęp

Program wychowawczy jest jednym z najważniejszych dokumentów składających się na program Młodzieżowego Domu Kultury. Wychowanie obok nauczania i kształtowania umiejętności uczenia, wchodzi w skład także edukacji pozaszkolnej.

W pracy placówki wychowanie jest równorzędne i nieodłącznie związane z nauczaniem.

Nie ma dydaktyki bez procesu wychowania. Należy go rozumieć jako planowane, pozytywne, świadome, z wyraźnie określonymi celami, przebiegające w sposób ciągły, oddziaływanie

na młodego człowieka na płaszczyźnie wychowawczej ( w sferze aksjologicznej, społecznej, psychicznej i fizycznej) oraz na płaszczyźnie edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej.

W tak szeroko pojętym wychowaniu uwzględniamy podmiotowość wychowania, która daje szansę samorozwoju podopiecznego, stawania się lepszym na różnych poziomach i płaszczyznach edukacji w placówce. Podstawę tego oddziaływania stanowią wartości uniwersalne, funkcjonujące we współczesnym świecie.

Nowoczesne wychowanie, oparte na podmiotowości i autonomii człowieka jest zaprzeczeniem „dopasowania” wychowanka do obowiązujących wzorców, wtłaczania go

w określone schematy zachowania i myślenia, wyznaczania mu jednej hierarchii wartości,

czy też kształtowania młodego człowieka według określonego i oczekiwanego wzoru osobowościowego.

Punktem wyjścia do działań wychowawczych placówki jest indywidualność i odrębność wychowanka, jego zdeterminowanie na osobiste predyspozycje, własną wiedzę i doświadczenie oraz środowisko społeczno-wychowawcze, a nie jego miejsce, rola lub przydatność dla celów grupy, zespołu cz też w realizacji danego zadania oraz zamierzenia. Program wychowawczy opisuje wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i realizowany jest przez wszystkich nauczycieli i pracowników. Obejmuje zakres wychowania oraz profilaktyki zagrożeń uzależnieniami od substancji psychoaktywnych (zwłaszcza procedur rozpoznawania i reagowania).

W zakresie wychowania MDK prowadzi działalność :

- wychowawczą

- edukacyjną

- informacyjną

- profilaktyczną

Ma ponadto obowiązek wspomagać, takie instytucje jak rodzina, środowisko rówieśnicze, szkoła.

W skład Programu Wychowania placówki wchodzą:

1. Model absolwenta Młodzieżowego Domu Kultury

2. Wzór nauczyciela wychowawcy MDK

3. Zadania wychowawcze i ich realizacja

4. Zadania edukacyjne

5. Zadania informacyjne

6. Zadania profilaktyczne

7. Współpraca z rodzicami.

8. Ewaluacja

Punktem wyjścia do podejmowania przez placówkę rozmaitych działań wychowawczych jest opis świadomie przez nią ukształtowanej sylwetki absolwenta Młodzieżowego Domu Kultury.

WZORZEC WYCHOWANKA ABSOLWENTA

MŁODZIEŻOWEGO DOMU KULTURY

„Jestem człowiekiem harmonijnie ukształtowanym w oparciu o wewnętrzną i środowiskową integrację. Twórczo i aktywnie funkcjonuje na miarę możliwości w kulturze i zmieniającym się świecie współczesnym”

WZORZEC OSOBOWY NAUCZYCIELA WYCHOWAWCY

MŁODZIEŻOWEGO DOMU KULTURY

Dobry nauczyciel wychowawca powinien być:

· Kompetentny

· Emocjonalnie związany z uczestnikami

· Komunikatywny

· Zaangażowany w życie grupy

· Dobry organizator

· Wyrozumiały

· Godny zaufania

· Przyjacielski

· Dyskretny

· Życzliwy

· Serdeczny

· Stanowczy

· Konsekwentny w działaniu

· Tolerancyjny

· Punktualny

Nauczyciel w swojej pracy powinien:

· Jasno określać zasady współpracy z grupą, z innymi nauczycielami,

z rodzicami;

· Ustawicznie pogłębiać swoją wiedzę pedagogiczną np. odchodzić od rutyny, encyklopedyzmu, poszukiwać nowych form pracy, swoje działania poddawać ewaluacji,

· Reagować na potrzeby wychowanków;

· Umieć taktownie poruszać i rozwiązywać drażliwe problemy wychowanków

(na forum i w indywidualnych rozmowach z wychowankiem i jego rodzicami);

· Mieć indywidualne podejście do każdego wychowanka np. z rozwagą posługiwać systemem nagród i kar;

· Posiadać dobre relacje z młodzieżą, rodzicami i kolegami z pracy;

· Traktować każdego na zasadzie partnerstwa;

· Mieć własne poglądy bez narzucania ich innym;

· Starać się być autorytetem przez swoja kulturę osobistą, wiedzę i stosunek

do obowiązków;

· Szanować godność każdego człowieka;

· Pobudzać wychowanków do działania, pozytywnie motywując do osiągnięcia najlepszych wyników;

· Umieć słuchać;

· Stwarzać miły klimat w pracy i otoczeniu.

Zadania wychowawcze placówki

I. Wspieranie rozwoju wychowanka w sferze Aksjologicznej.

Założenie:

Przemiany osobowości powinny mieć swój wyraźny cel, realizować wybrany system wartości.

Ten system musi sprawdzać się w każdej sytuacji Stanowic busolę działań.

Zadania:

· Samodzielne dochodzenie uczniów do prawd uniwersalnych.

· Pomoc uczniom w odkrywaniu wartości uniwersalnych i właściwej ich interpretacji.

· Wskazywanie przyjętych norm postępowania.

· Kształtowanie aktywnej postawy moralnej.

· Budowanie lub odbudowywanie autorytetów, wzorów osobowościowych. Wzmacnianie lub negowanie pewnych reguł, zachowań codziennych.

· Rozwój tolerancji w stosunku do drugiego człowieka, poszanowanie odmienności i inności.

Realizacja:

· Odwoływanie się do wartości na zajęciach przedmiotowych przy realizacji określonych tematów.

· Działania charytatywne, integracyjne, organizowanie pomocy na rzecz innych.

· Odwoływanie się do przykładów, wzorów osobowościowych i autorytetów z literatury, polityki, sportu itp.

· Stwarzanie uczestnikom warunków organizacyjno-techniczno-merytorycznych do wyrażania własnych poglądów poprzez działania artystyczno-twórcze.

· Zapoznanie młodzieży z podstawowymi dokumentami regulującymi i określającymi prawa

i obowiązki człowieka

-Konstytucja RP

-Karta Ochrony Praw Dziecka

-Regulamin Placówki.

· Wywoływanie, inspirowanie właściwych, pożądanych sytuacji interpersonalnych.

II. Wspieranie rozwoju społecznego wychowanka.

Założenie:

Podstawę tego rozwoju musi stanowić podmiotowość wychowanka, nie można zapominać
o jego jednostkowych predyspozycjach. Każdy jest ważny dla istnienia grupy, społeczeństwa.

Zadania:

· Zmierzanie do dojrzałości społecznej wychowanka.

· Uczenie szacunku do tradycji, historii.

· Zachowanie tożsamości narodowej, regionalnej, lokalnej i rodzinnej.

· Uczenie otwartej postawy wobec kultury, historii i innych nacji.

· Przeciwstawianie się uprzedzeniom rasowym, narodowym, wyznaniowym.

· Wywiązywanie się z nałożonych przez społeczeństwo ról społecznych.

· Wspomaganie wychowawczej roli rodziny.

· Budowanie pozytywnego wizerunku placówki, integracja z nią.

· Uczenie współodpowiedzialności, współrządzenia placówką oraz samorządności.

· Motywowanie do dobrowolnego podejmowania prac społeczno-użytecznych.

· Nauka aktywnego spędzania wolnego czasu.

· Uczenie analizowania i oceny zjawisk interpersonalnych.

· Przygotowanie do pełnienia różnych ról społecznych, szczególnie roli lidera

· Rozwijanie umiejętności wzajemnej komunikacji.

· Uczenie kultury bycia w grupie i z ludźmi.

· Kształtowanie postawy otwartości, zrozumienia i akceptacji wobec ludzi innych, odmiennych, niepełnosprawnych, ze środowisk dysfunkcyjnych.

Realizacja:

· Organizacja wypoczynku podczas ferii letnich i zimowych.

· Organizacja obozów, warsztatów rekreacyjno-szkoleniowych.

· Udział w imprezach (wykonawca lub widz).

· Organizacja imprez ogólnopolskich, regionalnych, miejskich.

· Ścisła współpraca ze szkołami, instytucjami kulturalnymi i oświatowymi, klubami sportowymi, związkami, stowarzyszeniami itp.

· Wdrażanie młodzieży i dzieci do pracy w grupach, zespołach artystycznych, sportowych.

· Rozwój i oparcie pracy na rzecz placówki na idei wolontariatu.

· Angażowanie młodzieży do pomocy , przygotowanie, przeprowadzanie zajęć

z uwzględnieniem ich sugestii oraz opinii.

· Przygotowanie materiałów informacyjno- reklamowych i promocyjnych o placówce.

· Przygotowanie oferty programowej MDK adresowanej do dzieci biernych, w formie zajęć dydaktycznych lub imprez okazjonalnych.

III. Wspieranie rozwoju wychowanka w sferze psychicznej.

Założenie:

Rozwój intelektualny wychowanka odbywa się podczas wszystkich zajęć.

Zadania:

· Budzenie ciekawości poznawczej u wychowanka.

· Opanowanie przez ucznia umiejętności wyboru, selekcji, syntezy i analizy informacji.

· Uczenie wykorzystania zdobytej wiedzy i umiejętności w praktyce.

· Wyrabianie postawy świadomego dążenia do celu.

· Rozwijanie umiejętności krytycznego i twórczego myślenia.

· Poznanie przez uczniów swoich słabych i mocnych stron.

· Poznanie różnych stylów uczenia się, zapamiętywania, odtwarzania, kojarzenia informacji, ćwiczenia pamięci.

· Przygotowanie do percepcji wizualnej zjawisk przyrody, nauki, techniki.

· Uczenie somodyscypliny ucznia, samodzielności, konsekwencji w działaniu.

· Kształtowanie postawy humanistycznej, otwartości oraz kreatywności.

· Rozwój własnej twórczości wychowanków.

· Motywowanie uczniów do wszechstronnego i wielokierunkowego kształcenia
i samokształcenia.

· Stwarzanie warunków dla rozwoju dzieci i młodzieży szczególnie uzdolnionej, ale i nie rozbudzonej oraz biernej.

Realizacja:

· Organizacja imprez o charakterze konkursów, zawodów, turniejów itp.

· Przygotowanie młodzieży do konkursów.

· Stosowanie różnorodnych i aktywizujących metod i form pracy z wychowankami, wprowadzanie zmian, nowości i kontynuowanie sprawdzonych metod i form.

· Umożliwienie prezentacji własnych osiągnięć wychowanków poprzez publikacje prasowe, programy radiowo-telewizyjne, publiczne wystąpienia.

· Udział młodzieży w wydarzeniach kulturalnych placówki, miasta, regionu,

Polski.

· Zwiększenie, modyfikowanie oferty programowej placówki z uwzględnieniem oczekiwań środowiska.

IV. Wspieranie rozwoju wychowanka w sferze fizycznej.

Założenie:

Istnieje zależność i sprzężenie zwrotne między zdrowiem fizycznym i kondycją psycho-intelektualną człowieka.

Zadania:

· Propagowanie i kształtowanie właściwych nawyków zdrowotnych i higienicznych.

· Promocja zdrowego stylu życia.

· Wskazywanie aktywnych sposobów spędzania czasu wolnego.

· Zapobieganie patologiom.

· Rozwój wśród młodzieży świadomości różnych zagrożeń (alkoholizm, narkomania, nikotynizm, hazard, dopalacze itp.)

· Poszanowanie środowiska naturalnego.

· Przybliżenie reguł higieny i efektywności nauczania.

· Rozwój zdolności motorycznych, kształtowanie prawidłowych nawyków ruchowych, zapobiegania wadom postawy.

· Rozwój wiedzy ekologicznej.

Realizacja:

· Przestrzeganie na zajęciach i podczas wyjść, wyjazdów i obozów, zasad bezpieczeństwa.

· Szeroka oferta zajęć sportowych, korekcyjnych, rekreacyjnych, artystycznych.

· Organizacja turniejów, zawodów, rozgrywek sportowych o określonych profilach.

Przygotowanie i realizacja oferty imprez sportowych, parasportowych.

· Ścisła współpraca ze szkołami w organizacji tego typu imprez.

· Realizacja bloku zajęć ogólnorozwojowych w młodszych grupach dydaktycznych.

· Włączanie się z młodzieżą w ogólnopolskie akcje np. sprzątanie świata.

· Szeroka współpraca z instytucjami zajmującymi się problematyką ekologiczną.

V. Wspieranie i kształtowanie podmiotowości wychowanka.

Założenie:

Kimkolwiek jest wychowanek, może i powinien być tylko sobą w zakresie:

· Poczucia własnego ja, indywidualności, odrębności, ważności.

· Cech osobowości tj.: systematyczność, aktywność, odpowiedzialność,

wytrwałość, ambicja, wola uzyskania sukcesów, panowanie nad emocjami, konsekwencja

w działaniu.

· Dokonywania i odpowiedzialności za własne wybory.

· Autorozwoju, autorefleksji, autoakceptacji, autoprezentacji.

· Pozytywnej prezentacji własnej osoby.

· Pozytywnego myślenia.

· Otwartości w wyrażaniu opinii, sądów, ocen.

· Potrzeby doskonalenia się, dążenia do doskonałości.

· Postawy asertywnej.

Poprzez:

· Nie wyręczaniu wychowanka w dokonywaniu wyborów, ale uzasadnianiu ich.

· Odpowiedni dobór tematów.

· Prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi.

· Rozwijanie wyobraźni.

· Uczenie perspektywicznego myślenia.

· Prowokowanie do autentycznej ekspresji i wypowiedzi.

· Traktowanie wychowanka jak partnera, a nie jak „petenta” lub „biorcy”

· Tamowanie ekstrawertycznych i introwertycznych zachowań.

· Pomoc w zwalczaniu i opanowaniu stresu,, tremy.

· Wzmacnianie i potwierdzenie wartości wychowanka i przydatności jego w działaniu artystycznym, naukowym, sportowym.

· Stwarzanie sytuacji i przygotowanie uczestników do zwycięstwa, ale i do porażek.

· Nauka zachowań asertywnych.

· Promowanie zachowań i opinii „odważnych”.

Zadania edukacyjne MDK

· Poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków

w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach;

· Pozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów

i wychowanków;

· Kształtowanie u wychowanków umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji;

· Kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie wychowanków

w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu;

· Prowadzenie wewnętrznego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców

w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych;

Realizacja

· Uzupełnienie strony internetowej MDK o zakładkę dla rodziców z informacjami na temat prawidłowości rozwoju, zagrożeń dla zdrowia psychicznego i fizycznego młodego człowieka.

· Organizacja konkursów dla wychowanków z zakresu profilaktyki zagrożeń.

· Aktywizowanie samorządu wychowanków do podejmowania inicjatyw związanych

z profilaktyką oraz promowaniem zdrowego stylu życia.

· Warsztaty i szkolenia dla nauczycieli w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów zażywania środków i substancji psychoaktywnych.

Zadania informacyjne placówki

· Dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych

i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych;

· Udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych;

· Przekazanie informacji wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom

oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych

z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

· Informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów

o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią.

Realizacja

· Umieszczenie na stronie internetowej i tablicach ogłoszeń w placówce telefonów i adresów poradni, telefonów zaufania, najbliższych ośrodków specjalistycznych terapii uzależnień;

· Współpraca z Policją – spotkania, konkursy, szkolenia;

· Informowanie wychowanków o procedurach w ramach zajęć w MDK.

Zadania profilaktyczne placówki

Założenie:

MDK prowadzi działalność w zakresie profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej

Działalność profilaktyczna w placówce polega na realizowaniu działań z zakresu

Zadania:

· Realizowanie wśród wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego, dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, polecanych
w ramach systemu rekomendacji, o którym mowa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii, określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 5 ustawy;

· Przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej;

· Kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez wychowanków, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych;

· Doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych;

· Włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny,

o którym mowa w art. 71b ust. 1b ustawy o systemie oświaty, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych;

Realizacja:

1. Bogata oferta zajęć edukacyjnych wypełniających czas wolny dzieci i młodzieży;

2. Organizacja konkursów na temat profilaktyki zagrożeń współczesnego świata;

3. Współpraca z :

· jednostkami samorządu terytorialnego,

· poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi,

· placówkami doskonalenia nauczycieli,

· podmiotami realizującymi świadczenia zdrowotne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień,

· wojewódzkimi i powiatowymi stacjami sanitarno-epidemiologicznymi,

· Policją,

4. Zapoznanie wszystkich pracowników placówki z procedurami postępowania w sytuacjach zagrożeń oraz procedurami zakładania niebieskiej karty

Współpraca z rodzicami

Założenie:

Współpraca z rodzicami jest warunkiem koniecznym dla skuteczności i optymalizacji wychowania.

Zadania:

· Działania nauczycieli powinny wspierać rodzinę i rodziców w realizacji funkcji wychowawczych.

· Dążenie do aktywności i integracji środowisk: rodzice-wychowankowie-nauczyciele

· Tworzenie w środowisku rodzinnym pozytywnego wizerunku placówki.

· Kształtowanie wśród wychowanków przekonań o rodzinie jako wartości.

· Aktywizowanie rodziców, współpraca z nimi na rzecz placówki.

Realizacja:

· Stały kontakt z rodzicami, prowadzenie rozmów, konsultacji, przekazywanie informacji
o pracy i postępach wychowawczych.

· Współpraca z Radą Rodziców MDK .

· Prezentacja dorobku i osiągnięć dzieci w formie zajęć otwartych, koncertów, pokazów, wystaw.

· Przygotowanie i przeprowadzenie imprez rodzinnych.

· Zaproszenie rodziców na ważne koncerty, uroczystości placówki.

· Celebrowanie i włączanie do kalendarza imprez MDK świąt rodzinnych tj. Boże Narodzenie, Wielkanoc, Dzień Babci, Dziadka, Dzień Dziecka itp.

· Przygotowanie i przeprowadzenie ankiety o potrzebach i oczekiwaniach potencjalnych klientów MDK.

· Realizacja tematyki rodzinnej na zajęciach dydaktycznych lub w fazie dyskusji, prelekcji, imprez otwartych.

Ewaluacja w procesie wychowania

Założenie:

· Utrzymywanie kontaktu z rodzicami uczestników zajęć,

· Współpraca w działaniach dydaktycznych i wychowawczych z innymi nauczycielami, dzielenie się swoim doświadczeniem i wiedzą,

· Współpraca z instytucjami i środowiskiem lokalnym w zakresie działalności Młodzieżowego Domu Kultury i profilaktyki zagrożeń.

Sprawdzenie przez:

· Zbieranie ocen i opinii rodziców, wychowanków, nauczycieli poprzez ankiety, wywiady
na temat efektów wychowawczo-dydaktycznych.

· Hospitacje zajęć.

· Karty samooceny nauczycieli i karty informacyjne o pracy nauczycieli.

· Analizę dokumentów szkoły.

· Ocenę programów dydaktyczno-wychowawczych grup.

· Ocenę oferty programowej MDK.

Oddziaływanie wychowawcze i jego efekty są różne w stosunku do każdego wychowanka

i nie da się tego procesu opisać statycznie.